به علت نیازهای مختلفی که در صنایع وجود داشته است، تسمه نوارنقاله های متنوعی طراحی و وارد بازار شده اند. برای داشتن اننتخابی درست لازم است اول به ویژگی های محصول فکر کرده و سپس با توجه به نیازهای محصول به دنبال تسمه نوارنقاله مناسب گشت. برخی از نوارنقاله ها و تسمه هایشان به طور سفارشی برای یک محصول خاص (مانند نوار نقاله های بارگیری و تخلیه) طراحی و تولید می شوند. در این مقاله به بررسی انواع رایج تسمه نوارنقاله می پردازیم.
تسمه های نوارنقاله از چه چیز ساخته شده اند؟
تسمه های نوارنقاله لازم است بادوام و مقاوم در مقابل پاره ای از شرایط محیطی از جمله دما و رطوبت و همچنین مواد شیمیایی باشند.
۵ ماده اصلی وجود دارد که تسمه های نوارنقاله از آنها ساخته می شوند: ترموپلاستیک، فلز، لاستیک، بافت های پارچه ای و چرم. مواد پلاستیکی شامل پلی استر، پلی ونیل کلراید، سیلیکون و پلی اتیلین است. فلزها شامل انواع ضد زنگ و استیل کربن می شود. بافت های پارچه نیز شامل کرباس(برزنت) یا کتان می شود. محبوبترین مواد اما کامپوزیت های لاستیکی هستند چرا که بسیار انعطاف پذیر، مقاوم، یکدست و صاف هستند.
برای افزایش استحکام بسیاری از موادی که تسمه از آنها ساخته می شوند آنها دارای افزودنی هایی از جمله بافت های پارچه ای، استیل، پلی استر یا فایبرگلاس هستند. بسیاری از تسمه ها از یک هسته و سپس روکش ساخته شده اند.
انتخاب درست جنس تسمه بسیار پراهمیت است چرا که در صورت انتخاب اشتباه خطوط انتقال دچار اختلالات زیادی می شوند.
در صنعت، نوارنقاله ها از محیط های بی شماری عبور می کنند. برای مثال نوارنقاله ممکن است از داخل یک فر رد شود یا درون آب قرار گیرد و یا حتی در معرض رنگ پاشی قرار بگیرد. بنابر این توجه به شرایط محیط و محصول بسیار مهم در انتخاب درست تسمه هستند. تسمه ها لازم است بتوانند شرایط سخت محیطی را برای مدتی طولانی تحمل کنند.
تسمه هایی که مواد خام یا غذایی بسته بندی نشده را حمل می کنند لازم است ساخته شده از استیل ضد زنگ یا رزین پلاستیکی که مقاوم در برابر حرارت و آلودگی باشد. این تسمه ها دائما در معرض شستشو و ضدعفونی شدن هستند.
پلاستیک های خیلی سخت یا فلز به اندازه کافی منعطف در پیچ و تاب های مسیر انتقال نیستند. در صورتی که مسیر انتقال مستقیم نباشد، تکه های کوچک مانند تکه های یک پازل در یکدیگر قفل یا تنیده می شوند. ویژگی آنها این است که معمولا این نوع از تسمه ها دارای سوراخ ها و فواصل در طول نوارنقاله هستند که این امر باعث می شود سطحی کاملا صیقلی نداشته و علاوه بر آن آب بتواند از آنها عبور کند. این نوع تسمه برای انتقال محصولاتی که اشکال متعارف ندارند یا دارای قسمت هایی هستند که ممکن است در فواصل سطح تسمه گیر کند مناسب نیست.
مشاوره خرید اتوماسیون بسته‌بندی و خطوط انتقال
دسته بندی تسمه ها:
به طور کلی تسمه های نوارنقاله در یکی از دسته بندی های زیر قرار می گیرند:
۱. تسمه های یکپارچه جهت استفاده های کلی (Solid, general-use belts)
از این تسمه نوارنقاله در انواع صنایع استفاده می شود. این تسمه ها اغلب از جنس لاستیک یا بافت های پارچه ای مانند نایلون، پلی استر، نئوپرین یا نیتریل هستند. با توجه به نیازهای صنعت جنس تسمه مشخص می شود. برای مثال در صنایعی مانند معادن که نیازمند به جابه جایی سنگ ها در حجم های زیاد هستند بیشتر از تسمه های یکپارچه لاستیکی استفاده می شود. در فروشگاه های مواد غذایی از تسمه های یکپارچه پی وی سی استفاده می شود و در فرودگاه ها از تسمه های نئوپرین، پلی استر یا لاستیکی برای جابه جایی چمدون استفاده می شود.
۲. تسمه های فیلترینگ (Filter belts)
برای جداسازی مواد مایع یا مضراضافه در برخی از صنایع از تسمه هایی استفاده می شود که اجازه می دهد مواد از درون یک فیلتر عبور کنند به جای آن که به وسیله تسمه حمل شوند.
۳. تسمه های بافت فلزی (Woven metal belts)
از این نوع تسمه های فلزی در صنایعی استفاده می شود که در حین جابه جایی نیازمند حرارت دیدن، خشک شدن یا سرد شدن هستند مانند تولیدکنندگان غذایی، وسایل الکترونیکی و شیشه سازی. این تسمه ها از به هم پیچیدگی یا بافت زنجیر یا سیم های فلزی ساخته می شوند که به هوا اجازه عبور می دهد.
۴. تسمه های لولایی (Hinged belts)
صنایعی که با محصولات کوچک یا خرده ریز برای بازیافت سرو کار دارند از تسمه های لولایی استفاده می کنند. این تسمه ها از جنس فلز هستند و سطحی صاف و یکپارچه ایجاد می کنند که به وسیله لولاهای موجود به دور قرقره می چرخد. این تسمه ها بسیار مستحکم هستند و به سادگی آسیب نمی بینند.
۵. تسمه های پلاستیکی با تکه های در هم تنیده شده (plastic interlocking belts)
از این نوع تسمه ها اغلب در صنایع بسته بندی مواد غذایی و صنعت خودروسازی استفاده می شود. این تسمه ها مناسب محیط هایی هستند که به واسطه نوع محصول و فرآیند نیازمند تمیزکردن مکرر و تعویض تسمه هستند و جایگزین بسیار مناسبی برای تسمه های دارای بافت پارچه ای و فلز هستند.
پس از بررسی شکل ظاهری و نوع ساخت تسمه نقاله نوبت به این رسیده است که به دسته بندی تسمه نقاله ها بر اساس کارایی آنها بپردازیم:
مشاوره خرید اتوماسیون بسته‌بندی و خطوط انتقال
۱. تسمه نوارنقاله تخت (Flat Belt)
مجموعه ای از قرقره ها این تسمه یکدست تخت را که معمولا ساخته شده از مواد مصنوعی و بافت های طبیعی مانند پلی استر یا نایلون هستند را حرکت می دهد. تسمه تخت بیشترین استفاده را در صنایع داشته و به سادگی با انوع سیستم های نوارنقاله سازگار می شوند. در جابه جایی محصولات بسته بندی شده و بسیاری از محصولات از این نوع نوارنقاله استفاده زیادی می شود.
۲. تسمه نوارنقاله با بستر رولری (Roller Bed Belt)
در شرایطی که حتما نیاز هست از نوارنقاله های تسمه ای استفاده شود اما محصول لَخت و سنگین است، از پد رولری زیر تسمه استفاده می شود تا اصطکاک بین تسمه و سطح زیرین آن به حداقل برسد و در واقع وزن زیاد محصول را بلبرینگ های رولری تحمل کنند.
۳. تسمه نوارنقاله مدولار (Modular Belt )
این نوع تسمه معمولا از جنس پلاستیک است. همانطور که از نامش پیداست این تسمه از پیوستن و قفل شدن چندین قطعه در یکدیگر ساخته می شود.
۴. تسمه نوارنقاله پله ای (Cleated Belt)
در این نوع از تسمه ها سطح نوارنقاله به فواصلی پله ای تقسیم می شود. این فواصل می توانند آن قدر عمق داشته باشند که مواد پودری در درونش ریخته و حرکت کند یا عمق کمی داشته و برای ایجاد فضا بین محصولات قرارگرفته شده بر روی نوارنقاله استفاده شوند.
۵. تسمه نوارنقاله منحنی (Curved Belt)
از این نوع تسمه ها برای عبور محصولات در گوشه ها و غیره استفاده می شود. همچنین این منحنی ها اجازه می دهند از فضای موجود استفاده بهینه شود.
۶. تسمه نوارنقاله شیبدار (Incline or Decline Belt)
از این نوع تسمه نوارنقاله زمانی که لازم باشد محصولات یا مواد به سمت بالا یا پایین (زاویه دار) جابه جا شوند استفاده می شود.
۷. تسمه نوارنقاله بهداشتی (Sanitary Belt)
این نوع از تسمه ها طوری ساخته شده اند که شستشوی مکرر و زیاد را تحمل کنند. از این نوع نوارنقاله بیشتر در صنایع مواد غذایی استفاده می شود.
تسمه نقاله ها انواع بسیاری دارند و به علت پراستفاده بودنشان شاهد تغییرات و پیشرفت های زیادی بوده اند. پس از بررسی محصول و انتظارتان از نوارنقاله باید به هزینه تسمه نقاله نیز فکر کنید. قیمت تسمه نقاله پیرو از جنس تسمه و اندازه آن است. دقت کنید که هنگام خرید تسمه نوارنقاله به کیفیت توجه ویژه ای داشته باشید چرا که تسمه ها از اجزای اصلی نوارنقاله محسوب می شوند و به علت استفاده مداوم از آنها در صورت بی کیفیت بودن سریعا دچار پارگی، پوسیدگی و از کار افتادن می شوند.
جهت مشاهده دستگاه های کارتن چسب زن به اینجا مراجعه کنید.
منابع:
https://ibtinc.com/7-most-popular-types-of-conveyor-belts/
https://kbtelektrik.com/en/conveyor-belt-types-and-their-applications
